Ενώ η λέξη «γραμματισμός» συνήθως από μόνη της σχετίζεται με ικανότητες ανάγνωσης και γραφής, όταν συνοδεύεται από το επίθετο «ψηφιακός», το νόημα αλλάζει ριζικά. Επίσης, μεταφράζοντας τον Αγγλικό όρο «ψηφιακός γραμματισμός» (“digital literacy”) σε άλλες γλώσσες, έχει επανειλημμένα φανεί ότι αυτό μπορεί να δημιουργήσει περαιτέρω προβληματισμούς. Αν αποφασίσουμε να χρησιμοποιήσουμε πληθυντικό, δηλαδή να πούμε «ψηφιακοί γραμματισμοί» (“digital literacies”), τότε η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη, αλλά και πολύ πιο ενδιαφέρουσα,  ενώ στο τέλος – όπως πιστεύουμε ακράδαντα- μπορεί να αποφέρει και μεγαλύτερη επιβράβευση. Επομένως, «τι είναι οι ψηφιακοί γραμματισμοί;» και «από που προέρχονται;». Ο σκοπός αυτής της ενότητας είναι να απαντήσει αυτές τις ερωτήσεις, έχοντας επίγνωση ότι ένας ή περισσότεροι ορισμοί, θεωρίες ή ορισμένες χαρακτηριστικές ημερομηνίες δεν αρκούν, καθώς η έννοια των ψηφιακών γραμματισμών συνεχώς αναπτύσσεται, ακολουθώντας τους γοργούς ρυθμούς και τις ταχείες αλλαγές της ψηφιακής μας εποχής. Εξάλλου, οι πιο πετυχημένες απαντήσεις είναι, κατά κάποιο τρόπο, αυτές που δημιουργούν ακόμα περισσότερες ερωτήσεις!

Και καθώς η ιδέα του τι συνθέτει την έννοια γραμματισμός αλλάζει, έτσι αλλάζει και η προσέγγιση προς την μάθηση και διδασκαλία των (ψηφιακών) γνώσεων σε μαθητές όλων των ηλικιών. Το να χρησιμοποιούνται νέα εργαλεία για την διδασκαλία γνώσεων με τους ίδιους τρόπους όπως πριν δεν είναι αρκετό. Και υπάρχουν ακόμα δύο κρίσιμες ερωτήσεις που θα συζητήσουμε: «πώς μαθαίνουμε πως να μαθαίνουμε;» και «και πώς μαθαίνουμε να διδάσκουμε διαδικτυακά;». Αυτό το μάθημα θα ακολουθήσει στενά τις βασικές αλλαγές στην παιδαγωγία αλφαβητισμού και τα μοντέλα μάθησης που την στηρίζουν τα τελευταία 30 χρόνια έτσι ώστε ο κάθε εκπαιδευτής και επαγγελματίας να μπορέσει να επικεντρωθεί στις κυριότερες πρακτικές του και να αναλογιστεί πόσο πολύ οι μέθοδοι διδασκαλίας του έχουν εξελιχθεί μέχρι τώρα.

Κατά την διάρκεια της εφαρμογής αυτού του εκπαιδευτικού προγράμματος (το οποίο θα αναφερθεί και στη δια ζώσης  και στη διαδικτυακή μάθηση), θα εξερευνήσουμε κάποιες συναρπαστικές ιδέες αλλά και καλές πρακτικές για το πώς μπορεί η τεχνολογία να ενσωματωθεί στην τάξη, και να δούμε «στην πράξη» το μέλλον της διδασκαλίας αλφαβητισμού σε μια κοινωνία όπου η τεχνολογία λειτουργεί ως μεσάζοντας παράγοντας σε τεράστιο βαθμό.   

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

• Ψηφιακοί γραμματισμοί, μάθηση, ψηφιακή παιδαγωγία

ΒΑΣΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ