4.1.2 Ψηφιακή Τεχνολογία στην Ενήλικη Εκπαίδευση

Οι λύσεις ψηφιακής τεχνολογίας μπορούν μόνο να παρέχουν εργαλεία που δεν είναι ούτε αυτοσκοπός ούτε πανάκεια. Ισοζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά της ραγδαίας αύξησης της χρήσης τεχνολογίας στην εκπαίδευση δεν είναι εύκολο έργο.  Πάνω από όλα, δεν έχει σχέση με το να διαλέγουμε πλευρές αλλά να αναλογιζόμαστε τρόπους με τους οποίους οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να ωφελήσουν (ή όχι) την ενήλικη εκπαίδευση.

Η ψηφιακή τεχνολογία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην επικοινωνία, συνεργασία και μάθηση εξ αποστάσεως, καθώς και στο συνδυασμό της εκπαίδευσης ή/και δια βίου μάθηση με επαγγελματικές και προσωπικές ευθύνες (Eurydice, 2011; UNESCO, 2020).  Από την άλλη, καλλιεργεί την εξατομικευμένη και ευέλικτη μάθηση, μια προσέγγιση που επικεντρώνεται στις ατομικές ανάγκες και ενδιαφέροντα των εκπαιδευόμενων, που έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα κατάλληλο για την εκμάθηση γλωσσών. (Tuna and Tuna, 2019). Ενδυναμώνει τον/την ενήλικο/η εκπαιδευόμενο/η καθώς η αυτονομία και ευθύνη αποτελούν κλειδί για την εξέλιξη της προσωπικής τους πορείας μάθησης. ‘Όμως, η χρησιμότητα και καταλληλότητα της τεχνολογίας στην ενήλικη εκπαίδευση εξαρτάται από διάφορα στοιχεία. Μαζί με τις δεξιότητες διαχείρισης χρόνου, του τρόπου μάθησης και των συνηθειών μελέτης, με βάση  το Digital Education Action Plan (2020-2027),  η συνδεσιμότητα  και ίση πρόσβαση σε κατάλληλες ψηφιακές τεχνολογίες και συσκευές, καθώς και η αυτοπεποίθηση και δεξιότητες για τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών είναι απαραίτητες (European Commission, 2020).

Οι εκπαιδευτικοί/εκπαιδευτές διαδραματίζουν κριτικό ρόλο ως διαχειριστές της γνώσης και παιδαγωγικοί οδηγοί, είτε εργάζονται σε πραγματικές ή εικονικές μαθησιακές συνθήκες (Hojeij and Hurley, 2017; Latchem, 2017; UNESCO, 2020).  Παρόλα αυτά, οι ψηφιακές τους δεξιότητες και ικανότητες πρέπει να αντιστοιχούν στην παιδαγωγική τους γνώση, στη συγκεκριμένη γνώση για ένα θέμα, τις δεξιότητες διαχείρισης της τάξης και της επαγγελματικής τους κρίσης. Με απλά λόγια: “(…) οι εκπαιδευτές πρέπει να γνωρίζουν πως να ενσωματώσουν ψηφιακές τεχνολογίες στην διδασκαλία και μάθηση τους και να μπορούν να τις χρησιμοποιούν αποτελεσματικά.” (Vuorikari et al., 2020, σελ. 12).  Για επαγγελματίες είναι πολλά τα πλεονεκτήματα χρήσης της ψηφιακής τεχνολογίας και λύσεις με βάση τους υπολογιστές.

Υπάρχουν πολυάριθμα πολύτιμα εργαλεία που στηρίζουν τους εκπαιδευτικούς στο μάθημα και στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, στην αξιολόγηση των μαθητών καθώς και στην αυτοματοποίηση  ανιαρών γραμματειακών εργασιών. Με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων, εφαρμογών και πλατφόρμων, οι εκπαιδευτές/τριες μπορούν επίσης να πειραματιστούν με ποικίλες παιδαγωγικές προσεγγίσεις και υλικό. Επιπλέον, μπορούν να πάρουν άμεση ανατροφοδότηση που είναι σημαντική για την κατανόηση των προτιμήσεων των εκπαιδευομένων και την καλλιέργεια της συμμετοχής και εμπλοκής τους.  

Η ανάλυση δεδομένων μπορεί να φανεί χρήσιμη στο να βοηθήσει τους/τις επαγγελματίες να εντοπίσουν περιοχές στις οποίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες οι εκπαιδευόμενοι/ες, και να τους οδηγήσει σε ρυθμίσεις σε εκπαιδευτικά προγράμματα και δραστηριότητες βασισμένες σε δεδομένα. Οι επαγγελματίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν, επαναχρησιμοποιήσουν και να προσαρμόσουν αμέτρητες πηγές διαθέσιμες σε διάφορες μορφές για να διευκολύνουν και να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της μαθησιακής διαδικασίας (κείμενο, εικόνες, βίντεο, παιχνίδια κλπ.).  Οι εκπαιδευόμενοι/ες έχουν άμεση πρόσβαση σε τέτοιο υλικό. Τέλος, μαζί με τη κοινοποίηση πληροφοριών, η τεχνολογία επιτρέπει τη συλλογική μάθηση μέσω της ομαδικής εργασίας και συζητήσεων, ενθαρρύνοντας την αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευομένων και εκπαιδευτικών, καθώς και μεταξύ των εκπαιδευομένων.